Kimya

Antifouling Boya Bilesimi

Teknik Alan

Deniz ekosisteminde bulunan fouling organizmalar genelde yüzeyler üzerine tutunarak yaşamlarını sürdürürler. Fouling organizmaların bir yüzey üzerinde çoklu koloni oluşturmalarına biyofouling denir. Sucul ekosistemler için oldukça doğal bir süreç olan biyofouling özellikle deniz taşımacılığında ve akuakültürde istenmeyen sonuçlar doğurur. Örneğin, biyofouling olayının deniz araçlarının sualtında kalan kısımlarında oluşması deniz aracının hızının azalması, yakıt sarfiyatının artması, manevra yapma kapasitesinin azalması ve yayılımcı türlerin yeni ekosistemlere giriş yapması gibi birçok istenmeyen sonuç doğurur. Benzer şekilde balık yetiştiriciliğinde kullanılan balık kafeslerini oluşturan ağların yüzeyinde meydana gelen biyofouling olayı akuakültür için çok tehlikeli sonuçlar doğurur. Bunlardan öne çıkanlar; biyofouling nedeniyle balık ağlarının ağırlığının artması, ağ gözeneklerinin kapanması nedeniyle kafes içerisine oksijenle doygun suyun girememesi ve balıkların ölümleri örnek olarak verilebilir. Ülkemiz üç tarafı denizlerle kaplı olup gerek deniz taşımacılığı ve gerekse akuakültür çalışmaları ekonomimizde önemli yer tutmaktadır. Günümüzde, biyofouling olayının engellenmesi için kullanılan boyalara antifouling boyalar denilmektedir. Bu boyalar aynı zamanda “zehirli boyalar” olarak da bilinir. Adından anlaşılacağı üzere içerisinde deniz ekosistemi ve özellikle hedef olmayan organizmalar için oldukça toksik kimyasallar barındırır. İçerisinde bulunduğumuz dönemde, sürdürülebilirlik ve yeşil mutabakat (green deal) gibi kavramların ışığı altında, zehirli boyaların kullanımının yasaklanması sürpriz olmayacaktır. Geliştirilen antifouling kaplama içerisinde tamamıyla ekosisteme zarar vermeyecek, boya bileşiminden salındığı zaman deniz ekosistemi içerisinde gerek güneş ışığı ve gerekse mikrobiyal degradasyonla parçalanabilecek nitelikte bir boya kompozisyonu geliştirilmiştir. Geliştirilen boyanın deniz ekosisteminde uygulanmış ve başarılı sonuçlar elde edilmiştir.

Özet

Gemi araçlarının sualtında kalan kısımlarında ve akuakültür kapsamında kullanılan balık ağlarında fouling organizmaların çoklu koloni oluşturmaları sonucu istenmeyen sonuçlar meydana gelmektedir. Sunulan patent bu soruna çevre dostu bir çözüm önermektedir.

Avantajları

• Çevre dostu kimyasalların kullanımı,
• Etken maddelerin güneş ışığı ve mikrobiyal degradasyonla ekosistemde birikim yapmadan parçalanabilmesi,
• Hedef olmayan organizmalara toksik etki göstermemesi,
• Enkapsülasyon teknolojisi ile üst düzey etki gösterebilecek olması.

Fikri Mülkiyet Hakları

Ulusal başvuru yapıldı, süreç devam ediyor.

• Patent Başvuru No:        2020/09948       

Teknoloji Hazırlık Seviyesi

TRL-6: Teknolojinin gerçeğe yakın ortamda demostrasyonu tamamlandı.

Buluşun prototipi mevcuttur.

Tamamlanan testler

Boya kompozisyonunun oluşturulması, stabilizasyon testleri, alan testleri.

Tamamlanacak olan testler

Değişik immobilizasyon ve enkapsülasyon teknolojileri ile daha düşük düzeyde salınımının araştırılması.

PDF